Niezależne forum mieszkańców Kwidzyna i nie tylko :-)

Strefa czasowa: UTC + 1




Utwórz nowy wątek Odpowiedz w wątku  [ Posty: 5 ] 
Autor Wiadomość
 Tytuł: Fiedlitz - Widlice
PostNapisane: 28 sierpnia 2007, o 22:16 
......................................................................Kwidzyniacy (może poprawniej byłoby mówić o nich marienwerderczycy?) w XIX wieku mieli wiele zakątków w mieście i poza miastem, które z upodobaniem odwiedzali w celach rekreacyjnych, bądź w ramach podmiejskiej turystyki. Były to miejsca niedzielnych promenad, z których roztaczały się widoki na miasto lub na Wisłę. Marszruta tych wycieczek przewidywała zazwyczaj zakończenie w którejś z licznych, położonych za miastem gospód, zwanych Gasthausami. Można tak było wędrować po obrzeżach miasta lub przejść się na Miłosną, albo dalej do leśnych Źródeł (Quelle) w okolice Bogusza, gdzie powstał później kurort Friedrichsbad. Te ulubione przez ówczesnych mieszkańców Kwidzyna miejsca uwiecznił około 1840 roku F.W.Bergius na swoich rysunkach, które już tu prezentowałem.

......................................................................Każda z gospód miała swoją dobraną klientelę, którą stanowili rzemieślnicy, oficjaliści z rejencyjnych urzędów, wojskowi z miejscowego garnizonu, lub członkowie któregoś z licznych towarzystw śpiewaczych, muzycznych,literackich, gimnastycznych i innych bractw zawodowych.
Elita społeczności kwidzyńskiej uczyniła miejscem swych spotkań osadę Fiedlitz (Widlice) po drugiej stronie Wisły naprzeciwko Grabówka (Klein Grabau).
Zanim w l.1906-9 zbudowano w tym miejscu most przez Wisłę, to dojeżdżano tam przeprawiając się korzeniewskim promem.
Miejscowość słynęła z wyjątkowo pięknego położenia krajobrazowego a sam pobyt w tym miejscu dostarczał niepowtarzalnych widoków, których opisy w kwidzyńskiej literaturze wspomnieniowej piękniały w miarę upływu czasu od utraty przez Niemcy tych terenów po Traktacie Wersalskim. Jak wiadomo najwspanialsze i najpiękniejsze krajobrazy występują zazwyczaj w zmitologizowanych wspomnieniach krain utraconych.

......................................................................Fiedlitz położone na wysokim (80m) lewym brzegu Wisły było więc wedle wspomnień ówczesnych kwidzynian niezwykle uroczym miejscem. Ze swoją gospodą leśną i skromnym ogródkiem kawiarnianym (ostatni właściciel ,1913-1923, Max Schulz z Kwidzyna) było ulubionym celem wycieczek z Kwidzyna aż do I wojny świat., po której tą część Prus Zachodnich przyznano w Wersalu odrodzonej Polsce.
Rozciągał się stamtąd perspektywiczny widok na duży odcinek Wisły i na jej Pradolinę z widniejącą w oddali bryłą masywu zamkowo-katedralnego w Kwidzynie, który był wówczas stolicą rejencji. Na pocz. XX wieku widok ten uzupełnił (na lat kilkanaście) imponujący most przerzucony przez Wisłę. Krajobraz z dominantą kwidzyńskiej katedry jest we wspomnieniach tutejszego lekarza Ernsta von Leyden (1832-1910) opisywany jako niepowtarzalny symbol pruskiego panowania na tych ziemiach.
W 1864 roku wieś liczyła 260 mieszkańców, a w 1910 zaledwie 232, chociaż wydawać by się mogło, że zbudowany most i doprowadzona kolej stwarzały większe możliwości rozwoju.

..................................................................... Fiedlitz ciągle było traktowane jako raj wakacyjny i wycieczkowy. Punktem docelowym był tam usytuowany na wzniesieniu, na skraju lasu wyrastający ku górze pomnik w kształcie obelisku. Wzniesiony w r.1881(?) dla uczczenia jubileuszu 60-ciolecia pracy Tajnego Radcy Rządu Pruskiego Gottlieba Schmidta, który pełnił tą funkcję działając ku chwale Prus Zachodnich i Kwidzyna. Górna część pomnika z portretowym medalionem Schmidta już nie istnieje. Cztery płyty umieszczone na zachowanym czworościanie podają przebieg kariery upamiętnionego jubilata i uznanie jego zasług w dziele regulacji Wisły oraz budowy i ochrony wałów i grobli. (1 2 3 4 )
To idylliczne miejsce z pomnikiem zasłużonego kwidzyniaka i z szerokim widokiem na jego pole działania rutynowo odwiedzały wycieczki szkolne i liczne kwidzyńskie stowarzyszenia. Widoczna rozległa perspektywa krajobrazowa oddziaływała na patrzących stąd w dal kwidzyniaków mobilizująco i inspirująco. Podobno, bo tak opisują to w swoich wspomnieniach.

....................................................................Malowniczy krajobraz zwabiał naturalnie do Fiedlitz XIX wiecznych malarzy i rysowników. W 1855 r. kwidzyńska oficyna Konstantego Gustawa Kantera wydała ceniony album z widokami Wisły i miast nad nią leżących, który już w 1875 r. dyrektor Królewskiego Gimnazjum Max von Toeppen określił jako antykwaryczny rarytas. Były w nim litografie von Latke’go wg rysunków F.W.Bergiusa. ( Zał. 1 i 2 )

....................................................................Wspaniałe położenie Widlic inspirowało nie tylko plastyków. Zostało ono uwiecznione również w literaturze. Pisze o tym Harald Kohtz w artykule „Fiedlitz – damals”.
Valentin Raymann (1795-1857), profesor Królewskiego Klasycznego Gimnazjum pisywał utwory literackie i między innymi popełnił balladę „Święta Dorota z Prus”. Utwór ten utrzymany w romantycznej manierze wzniosłości i uniesienia niewart byłby szczególnej uwagi, gdyby nie jego zadziwiająca fabuła. Znany żywot prostej kobiety Doroty Schwartze z Mątew Wielkich, matki licznej gromadki dzieci i żony płatnerza z Gdańska, która została pustelnicą w kwidzyńskiej katedrze – w wierszowanym utworze Raymanna przybiera nieoczekiwany przebieg. Dorota jest tam szlachetnie urodzoną panną, śmiertelnie zakochaną w powracającym z krucjaty rannym rycerzu o imieniu Fidelin (bo pochodził z Fiedlitz). Pomimo czułej opieki swej lubej Fidelin romantycznie umiera a zrozpaczona Dorota każe się zamurować w kwidzyńskiej katedrze w celi z widokiem na Fiedlitz i tam dokonuje żywota rozpamiętując niespełnioną miłość.
Myślę, że wobec żywego wówczas kultu prostej katolickiej pustelnicy była to swoista protestancka nobilitacja autochtonki. Z tej poetyckiej fantazji uczyniono patriotyczną pruską love story. Utwór ukazał się w kilku antologiach i był nazywany romansem pomorsko-pomezańskim z Romeem i Julią w miejscowej obsadzie.

.....................................................................W Widlicach nie byłem. Wyczytałem, że teraz jest tam pozostałość po pomniku Gottlieba Schmidta, jedno gospodarstwo agroturystyczne, wyroby z wikliny i widoki na Wisłę. W peerelowskiej przeszłości projektowano w tej okolicy jeszcze inne „widoki” związane z planami budowy progów na Wiśle i elektrowni koło Opalenia ale to, choć niedaleka, to też już jest miniona przeszłość.


Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.


Góra
  
 
 Tytuł:
PostNapisane: 28 sierpnia 2007, o 22:23 
Offline
Przyjaciel forum

Dołączył(a): 6 grudnia 2006, o 13:41
Posty: 14824
Lokalizacja: W-wa.
Płeć: Mężczyzna
No i co tu rzec na takie dictum, marzeniem jest moim tworzenie tak profesjonalnych publikacji na forum, aż dysku nie szkoda na zachowanie wraz z odnośnikami. Dziękujemy :grin:


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
 Tytuł:
PostNapisane: 28 sierpnia 2007, o 23:44 
Offline

Dołączył(a): 22 marca 2006, o 08:53
Posty: 4262
Płeć: Kobieta
Mówiłam Budslavsky że wspominaliśmy już o tym miejscu na forum zaś zdjęcia jak widzę wykorzystałeś Lycka i Lyckowej kobiety wdzięcznie uczepionej postumentu :grinka:


Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.

_________________
"Jedną z radości przyjaźni jest wiedza, komu powierzyć swój sekret" Alessandro Manzoni


Góra
 Zobacz profil  
 
 Tytuł:
PostNapisane: 29 sierpnia 2007, o 06:29 
No tak, ale pisaliście o tym w moim poprzednim życiu (w mojej erze pre-netowej) :grinka:
Forumowy szukacz :595: na hasło Widlice odpowiada tylko: Wedelice, :wink:
a Lyck’owe zdjęcia i parę pocztówek to jedyne dostępne w necie ilustracje do tematu. :607:


Góra
  
 
 Tytuł: Re: Fiedlitz - Widlice
PostNapisane: 16 maja 2017, o 17:20 
Offline
Avatar użytkownika

Dołączył(a): 31 stycznia 2010, o 22:28
Posty: 962
Lokalizacja: 3 city
Płeć: Mężczyzna
Widokówka z Widlic.


Nie masz wystarczających uprawnień, aby zobaczyć pliki załączone do tego postu.


Góra
 Zobacz profil Wyślij e-mail  
 
Wyświetl posty nie starsze niż:  Sortuj wg  
Utwórz nowy wątek Odpowiedz w wątku  [ Posty: 5 ] 

Strefa czasowa: UTC + 1


Kto przegląda forum

Użytkownicy przeglądający ten dział: Brak zidentyfikowanych użytkowników i 0 gości


Nie możesz rozpoczynać nowych wątków
Nie możesz odpowiadać w wątkach
Nie możesz edytować swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz dodawać załączników

Szukaj:
Skocz do:  
cron


-->

Forum e-kwidzyn jest własnością Stowarzyszenia Promocji Medialnej e-Kwidzyn. Publikowane komentarze są prywatnymi opiniami użytkowników Forum. Właściciel Forum nie ponosi odpowiedzialności za ich treść. Jeżeli którykolwiek z postów na forum łamie dobre obyczaje, zgłoś post do moderacji.